Στις μέρες μας όλο και περισσότερες δίαιτες έρχονται στη δημοσιότητα, μέσω του διαδικτύου, των social media, των ΜΜΕ ή ακόμη και μέσω βιβλίων. Θα έχεις παρατηρήσει ότι καθεμιά από αυτές λειτουργεί ως μια μορφή μόδας, για ένα χρονικό διάστημα, μέχρι να τη διαδεχθεί η επόμενη. Όλες δε υπόσχονται άμεσα αποτελέσματα, για αυτό και είναι γνωστές ως δίαιτες express! Όμως, πόσο αποτελεσματικές είναι πραγματικά αυτές οι δίαιτες και το κυριότερο, είναι ασφαλείς για την υγεία σου;

Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τις πιο γνωστές από αυτές, με τα αρνητικά και τα θετικά τους γνωρίσματα.

Τι ονομάζεται Δίαιτα και γιατί τη χρειάζεσαι;

Σήμερα η δίαιτα έχει γίνει συνώνυμη της  προσπάθειας αδυνατίσματος. Όμως αυτή η ερμηνεία δεν είναι ορθή.

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα η λέξη δίαιτα είχε την έννοια του τρόπου ζωής.

Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ως δίαιτα ορίζεται ο  τρόπος ζωής ο οποίος μέσω της σωστής διατροφής μπορεί να σε οδηγήσει στο επιθυμητό για εσένα αποτέλεσμα.

Οι λόγοι για τους οποίους ίσως χρειαστεί να ακολουθήσεις κάποια στιγμή της ζωής σου ένα ειδικό πλάνο διατροφής είναι πολλοί. Μπορεί να σε βοηθήσει να διατηρήσεις τη σωματική σου ευεξία, να σε προστατεύσει από μελλοντικά προβλήματα υγείας ή να αποτελέσει μέρος της αντιμετώπισης κάποιας ασθένειας.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η δίαιτα μπορεί να είναι απαραίτητη για:

• τη μείωση του σωματικού βάρους λόγω κάποιας πάθησης (π.χ. καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδης διαβήτης, υψηλή χοληστερίνη)
• την αύξηση του σωματικού βάρους εντός φυσιολογικών ορίων (π.χ. εγκυμοσύνη, αντιμετώπιση υποσιτισμού, κατάθλιψης, νευρογενούς ανορεξίας)
• τη διατήρηση του σωματικού βάρους (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, εμμηνόπαυση)
• πληθυσμούς με ειδικές ανάγκες όπως παιδιά και αθλητές

Ακόμη, δύο σημαντικοί λόγοι για τους οποίους οι περισσότεροι αποφασίζουν να ακολουθήσουν μια δίαιτα είναι οι αισθητικοί και οι ψυχολογικοί με στόχο:

• την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης
• την αύξηση της αντοχής και της απόδοσης (π.χ. εργασία, άσκηση)
• τη βελτίωση της εικόνας του σώματος και του δέρματος

Οι δημοφιλέστερες Δίαιτες στο διαδίκτυο

Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι πιο γνωστές και δημοφιλείς δίαιτες του διαδικτύου. Η δημοτικότητά τους οφείλεται στην υπόσχεσή ότι μπορούν να αποφέρουν άμεσα αποτελέσματα (express).  Εντούτοις, όπως θα δούμε, τα αποτελέσματα αυτά συχνά δεν είναι εύκολο ή εφικτό να διατηρηθούν, ενώ ενδέχεται να συνοδεύονται από σημαντικές παρενέργειες λόγω πρόκλησης διατροφικών ελλείψεων.

1. Δίαιτα Άτκινς

Περιγραφή: Αποτελεί μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες και λιπαρά αλλά χαμηλή σε υδατάνθρακες.

Υπόσχεση: Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, μπορείς να χάσεις βάρος γρήγορα τρώγοντας πρωτεΐνη και λίπος σε μεγάλες ποσότητες, αρκεί να αποφεύγεις τους υδατάνθρακες.

Τροφές που επιτρέπονται:

• Κρέας
• Πουλερικά
• Ψάρια και θαλασσινά
• Αβγά
• Λίπη και έλαια π.χ. βούτυρο, ελαιόλαδο, αβοκάντο
• Τυρί
• Πράσινα φυλλώδη και άλλα χαμηλά σε υδατάνθρακες λαχανικά

Τροφές που αποκλείονται:

• Ψωμί
• Δημητριακά (π.χ. ρύζι, κριθάρι, σιτάρι κ.α.) και προϊόντα τους όπως ζυμαρικά
• Αμυλούχα λαχανικά π.χ. πατάτες, καλαμπόκι, φασολάκια
• Μπισκότα
• Γλυκίσματα
• Καραμέλες

Tip: Αν είσαι vegan μπορείς να αντικαταστήσεις τις παραπάνω τροφές με: όσπρια, σόγια, ξηρούς καρπούς και σπόρους όπως η κινόα. Ενώ αν είσαι vegetarian μπορείς να τις αντικαταστήσεις με: αβγά, τυρί, σόγια, ξηρούς καρπούς και σπόρους.

Πλεονεκτήματα:

• Γρήγορη μείωση του βάρους
• Απουσία επεξεργασμένων υδατανθράκων
• Έντονο αίσθημα κορεσμού

Μειονεκτήματα:

• Μακροπρόθεσμα η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία
• Οι ζαλάδες, η κόπωση και η δυσκοιλιότητα αποτελούν πιθανές παρενέργειες λόγω της χαμηλής πρόσληψης υδατανθράκων και φυτικών ινών
• Δύσκολη η εφαρμογή για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς δε συνάδει με τις διατροφικές συνήθειες μίας μέσης οικογένειας στη χώρα μας
• Δεν ενδείκνυται για άτομα με καρδιαγγειακές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, υψηλή χοληστερίνη ή σακχαρώδη διαβήτη.

2. Δίαιτα Ντουκάν

Περιγραφή: Πρόκειται για μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες  και χαμηλή σε λιπαρά και υδατάνθρακες. Περιλαμβάνει 100 συνολικά διατροφικές επιλογές, όλες βασισμένες σε πρωτεϊνούχα τρόφιμα και λαχανικά. Η δίαιτα αυτή ολοκληρώνεται σε 4 φάσεις:

• 1^η φάση- η φάση της επίθεσης: Επιτρέπει μόνο πρωτεΐνη και μία μικρή ποσότητα πίτουρου βρώμης. Μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε 68 τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και φτωχές σε λιπαρά, που προκαλούν άμεση και εμφανή απώλεια βάρους.
• 2^η φάση- η φάση cruise: Αυτή η φάση σε οδηγήσει στο «πραγματικό» σου βάρος, με την προσθήκη 32 λαχανικών. Συνολικά λοιπόν μπορείς να επιλέξεις ανάμεσα σε 100 φυσικές τροφές και να εναλλάσσεις απλή πρωτεΐνη με πρωτεΐνη και λαχανικά.
• 3^η φάση- η φάση της διατήρησης: Περιλαμβάνει την προσπάθεια να μην ξαναπάρεις το απολεσθέν βάρος.
• 4^η φάση- η φάση της σταθεροποίησης του αποτελέσματος: Αποτελεί την εφαρμογή του συγκεκριμένου τρόπου διατροφής για πάντα.

Υπόσχεση: Η εφαρμογή της συγκεκριμένης δίαιτας υποστηρίζεται ότι οδηγεί σε απώλεια έως και 10 κιλών την πρώτη εβδομάδα. Κάθε επόμενη εβδομάδα μέχρι και την επίτευξη του στόχου, η προβλεπόμενη απώλεια του βάρους είναι από 2 έως 4 κιλά.

Πλεονεκτήματα:

• Γρήγορη απώλεια βάρους
• Κατανάλωση απεριόριστης ποσότητας
• Αυξημένο αίσθημα πληρότητας

Μειονεκτήματα:

• Εξαιρετικά περιοριστική σε ποικιλία τροφίμων
• Ελλιπής πρόσληψη βιταμινών και μετάλλων από φρούτα και λαχανικά
• Αύξηση χοληστερίνης-ουρικού οξέος
• Δυσκοιλιότητα
• Δύσκολη η μακροχρόνια εφαρμογή της, διότι δε συνάδει με τις διατροφικές συνήθειες μίας μέσης οικογένειας στην Ελλάδα
• Πιθανές επιπλοκές σε νεφρά και ήπαρ

3. Δίαιτα των Μονάδων

Περιγραφή: Η δίαιτα των μονάδων βασίζεται στην αντιστοίχιση κάθε τροφίμου με μονάδες. Κάθε τρόφιμο αντιστοιχεί σε 0 ή 1 μονάδα. Τα τρόφιμα που έχουν 0 μονάδες χαρακτηρίζονται ως ελεύθερες τροφές και καταναλώνονται οποιαδήποτε χρονική στιγμή και σε ελεύθερη ποσότητα στην ημέρα.  Από τα τρόφιμα με 1 μονάδα καταναλώνεις όση ποσότητα θέλεις υπολογίζοντας φυσικά 1 μονάδα, αλλά μέσα σε 1 ώρα αλλιώς θα πρέπει να υπολογίσεις άλλη μία μονάδα. Οι τροφές με 1 μονάδα καταμετρούνται ανά είδος. Δηλαδή αν καταναλώσεις δύο είδη τυριών μαζί, οι μονάδες θα είναι 2. Στη δίαιτα αυτή απαγορευτικά είναι τα τυποποιημένα τρόφιμα και όσα περιέχουν πολλά συστατικά. Οι γυναίκες μπορούν να φάνε 6-7 μονάδες την ημέρα, ενώ οι άνδρες 7-8.

Υπόσχεση: Η απώλεια βάρους είναι εφικτή καταναλώνοντας μία ποικιλία τροφών, αρκεί βέβαια να μετράς τις μονάδες.

Πλεονεκτήματα:

• Περιλαμβάνει ποικιλία τροφών
• Μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του βάρους

Μειονεκτήματα:

• Δεν υπάρχει εξατομίκευση (π.χ. ένα άτομο 100 κιλών μπορεί να καταναλώσει την ίδια ποσότητα με ένα άτομο 60 κιλών αν απλά ανήκουν στο ίδιο φύλο)
• Δεν λαμβάνεται υπόψιν ο μεταβολισμός του κάθε ατόμου
• Τα τρόφιμα αντιστοιχούν σε 0 ή 1 μονάδα ανεξάρτητα από την ποσότητά τους
• Θέτει περιορισμό στο χρονικό διάστημα κατανάλωσης των τροφών για να μην αυξάνονται οι μονάδες που υπολογίζονται

4. Δίαιτα της Νάσα ή του Αστροναύτη

Περιγραφή: Αποτελεί μια χημική δίαιτα διάρκειας 2 εβδομάδων,  που περιλαμβάνει καθημερινά το ίδιο πρωινό και 2 μέρες (1 κάθε βδομάδα) «αποτοξίνωση» με φρούτα.

Υπόσχεση: Οι υποστηρικτές της κάνουν λόγο για απώλεια 10 κιλών σε μόλις 2 εβδομάδες.

Τροφές που επιτρέπονται:

• Πολλά αυγά
• Κρέας
• Λαχανικά
• Ελαιόλαδο

Τροφές που αποκλείονται:

• Ζάχαρη
• Αλκοόλ
• Φρούτα (περιορισμένα μόνο κυρίως στις ημέρες αποτοξίνωσης)

Πλεονεκτήματα:

• θεωρητικά άμεση απώλεια βάρους έως και 10 κιλά

Μειονεκτήματα:

• δεν υπάρχει εξατομίκευση
• το αποτέλεσμα δεν έχει διάρκεια
• έλλειψη ωφέλιμων θρεπτικών συστατικών λόγω της περιορισμένης ποικιλίας
• δημιουργεί πλήξη λόγω της επανάληψης κάποιων γευμάτων
• δυσκοιλιότητα

5. Κετογονική Δίαιτα

Περιγραφή: Είναι μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες αλλά πλούσια σε λιπαρά, που χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για τη θεραπεία συγκεκριμένων καταστάσεων υγείας (π.χ. επιληψία). Υπάρχουν πολλές μορφές κετογονικής δίαιτας. Η πιο συνηθισμένη μειώνει τη συνολική πρόσληψη υδατανθράκων σε λιγότερο από 50 γραμμάρια την ημέρα. Πιο συγκεκριμένα, προτείνει κατά μέσο όρο το 70-80% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης να προέρχεται από λίπος, το 10-20% από πρωτεΐνες και μόλις το 5-10% από υδατάνθρακες. Για μια δίαιτα 2000 θερμίδων, αυτό μεταφράζεται σε περίπου 165 γραμμάρια λίπους, 75 γραμμάρια πρωτεϊνών και 40 γραμμάρια υδατανθράκων.

Υπόσχεση: Φημίζεται για τη γρήγορη απώλεια βάρους. Παράλληλα θεωρείται ότι δημιουργεί έντονο αίσθημα πληρότητας και μειώνει την επιθυμία για φαγητό (λιγούρες), ενισχύοντας τη διάθεση. Η θεωρία αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι αποκλείοντας τροφές με υδατάνθρακες στερείς από τον οργανισμό σου τη γλυκόζη, την κύρια πηγή ενέργειας για όλα τα κύτταρα και κυρίως του εγκεφάλου. Έτσι αναγκάζεις το σώμα σου να στραφεί σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, με πρώτη το αποθηκευμένο σωματικό λίπος.

Τροφές που επιτρέπονται:

• κρέας
• λιπαρά ψάρια
• αυγά
• τυρί
• φυτικά έλαια
• αβοκάντο
• ξηροί καρποί και σπόροι
• λαρδί
• βούτυρο
• πράσινα φυλλώδη λαχανικά

Τροφές που αποκλείονται:

• δημητριακά και προϊόντα τους (π.χ. ψωμί, ζυμαρικά, μπισκότα)
• αμυλούχα λαχανικά (π.χ. πατάτα, καλαμπόκι)
• όσπρια
• τα περισσότερα φρούτα και οι χυμοί τους

Πλεονεκτήματα:

• Αποδεδειγμένα αποτελεσματική στη μείωση του βάρους και ειδικά του σωματικού λίπους
• Είναι χορταστική και μειώνει την επιθυμία για φαγητό
• Αυξάνει την ενεργειακή δαπάνη (λόγω των μεταβολικών διεργασιών για τη μετατροπή του λίπους και της πρωτεΐνης σε γλυκόζη)

Μειονεκτήματα:

• Δύσκολη η μακροχρόνια εφαρμογή της
• Ο ακραίος περιορισμός των υδατανθράκων μπορεί να προκαλέσει κάποιες παροδικές δυσάρεστες παρενέργειες στην αρχή, όπως πείνα, κόπωση, χαμηλή διάθεση, ευερεθιστότητα, δυσκοιλιότητα, πονοκεφάλους και ζαλάδα
• Η μακροχρόνια εφαρμογή της συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για πέτρες στους νεφρούς, οστεοπόρωση και αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα
• Πιθανές ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών μπορεί να προκύψουν λόγω του αποκλεισμού ολόκληρων ομάδων τροφίμων

6. Παλαιολιθική Δίαιτα

Περιγραφή: Πρόκειται για τη δίαιτα που βασίζεται στον τρόπο ζωής των προγόνων μας, 2 εκατομμύρια χρόνια πριν. Περιλαμβάνει, δηλαδή, την κατανάλωση άπαχου κρέατος και φυτικών τροφών παράλληλα με αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Είναι υψηλή σε πρωτεΐνη, μέτρια σε λιπαρά (κυρίως ακόρεστα), σχετικά χαμηλή σε υδατάνθρακες, πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχή σε νάτριο και απλά σάκχαρα.

Υπόσχεση: Οι υποστηρικτές της παλαιολιθικής δίαιτας δηλώνουν ότι επειδή η γενετική και η ανατομία μας έχουν αλλάξει ελάχιστα την εποχή του Λίθου, η κατανάλωση των τροφίμων που ήταν διαθέσιμα εκείνη την περίοδο μπορεί να προστατεύσει την υγεία.

Τροφές που επιτρέπονται:

• φρέσκα άπαχα κρέατα
• ψάρια και οστρακοειδή
• αυγά
• ξηροί καρποί και σπόροι
• φρούτα και λαχανικά
• ελαιόλαδο και λάδι καρύδας
• λαχανικά όπως οι γλυκοπατάτες με μέτρο

Τροφές που αποκλείονται:

• Δημητριακά ολικής αλέσεως ή μη
• γαλακτοκομικά προϊόντα
• πατάτες
• όσπρια
• αλκοόλ
• καφές
• αλάτι
• εξευγενισμένα φυτικά έλαια, όπως το λάδι κανόλα
• τα περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα

Πλεονεκτήματα:

• Γρήγορη μείωση του βάρους και της περιφέρειας μέσης
• Απουσία επεξεργασμένων τροφίμων και περιορισμός απλών σακχάρων
• Πιθανή ευεργετική επίδραση στη μείωση της αρτηριακή πίεση, στη βελτίωσης της ευαισθησία στην ινσουλίνη και στα επίπεδα της χοληστερίνης.

Μειονεκτήματα:

• Δύσκολος ο προγραμματισμός γευμάτων, λόγω της αποκλειστικής κατανάλωσης φρέσκων τροφών
• Έχει σχετικά υψηλό κόστος, για τον ίδιο λόγο
• Ο αποκλεισμός ολόκληρων κατηγοριών τροφών, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τα γαλακτοκομικά, αυξάνει τον κίνδυνο ανεπαρκειών σε θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, βιταμίνη D και βιταμίνες του συμπλέγματος Β
• Η αυξημένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών, από τη συχνή κατανάλωση κρέατος, συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη.

7. Διαλειμματική Νηστεία

Περιγραφή: Γνωστή και ως διαλείπουσα νηστεία, είναι ένα διατροφικό πρότυπο με πολλά σχήματα που περιλαμβάνει την εναλλαγή περιόδων νηστείας, χωρίς καθόλου ή με πολύ λίγο φαγητό και περιόδων απεριόριστης κατανάλωσης τροφής.

Οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι  διαλειμματικής νηστείας είναι:

• Δίαιτα εναλλασσόμενων ημερών ή μέθοδος 1:1 (alternate day fasting): Περιλαμβάνει την εναλλαγή ημερών χωρίς περιορισμό τροφής με ημέρες που αποτελούνται από ένα γεύμα που παρέχει περίπου το 25% των ημερήσιων αναγκών σε θερμίδες.
• Δίαιτα 5:2: Χωρίζει την εβδομάδα σε 5 ημέρες ελεύθερης κατανάλωσης τροφής και 2 (μη συνεχόμενες) ημέρες πλήρους νηστεία ή με έως 25% των ημερήσιων θερμιδικών αναγκών.
• Περιορισμένη χρονική διατροφή-Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα γεύματος κάθε μέρα με ένα καθορισμένο χρονικό πλαίσιο για τη νηστεία. Παράδειγμα: Τα γεύματα τρώγονται από τις 8 π.μ. έως τις 3 μ.μ., με νηστεία τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας.
• Μέθοδος 16:8: Περιλαμβάνει 16 ώρες πλήρους νηστείας και 8 ώρες ελεύθερης κατανάλωσης φαγητού. Αποτελεί τη συνηθέστερη μέθοδο διαλειμματικής νηστείας.

Υπόσχεση: Προωθεί την αλλαγή της σύστασης του σώματος μέσω της απώλειας λίπους και βάρους καθώς επίσης τη βελτίωση δεικτών υγείας που σχετίζονται με ασθένειες όπως η αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης. Οι ρίζες του προέρχονται από την παραδοσιακή νηστεία.

Πλεονεκτήματα:

• Αποτελεσματική στην απώλεια βάρους
• Περιλαμβάνει ποικιλία τροφών από όλες τις ομάδες
• Πιθανά οφέλη έναντι νοσημάτων, όπως παχυσαρκία, διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις, διάφορα είδη καρκίνου και νευρολογικές διαταραχές

Μειονεκτήματα:

• Δύσκολη η εφαρμογή για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Οι παρατεταμένες περιόδους στέρησης αυξάνουν τον κίνδυνο υπερκατανάλωσης τροφής και μπορεί να προάγει ανθυγιεινές συμπεριφορές που σχετίζονται με το φαγητό
• Είναι ακατάλληλη για άτομα με διατροφικές διαταραχές και άτομα που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή που απαιτεί την πρόσληψη τροφής
• Πρέπει να αποφεύγεται κατά την ανάπτυξη (παιδική ηλικία, εφηβεία), την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό

Διάβασε επίσης: Διαλειμματική Νηστεία: Πώς επιδρά στην υγεία;

8. Αλκαλική Δίαιτα

Περιγραφή: Πρόκειται για μια δίαιτα που αποκλείει τα όξινα τρόφιμα και βασίζεται σε όσα έχουν pΗ μεγαλύτερο του 7.

Υπόσχεση: Οι υποστηρικτές της αλκαλικής διατροφής προωθούν την ιδέα ότι η κατανάλωση όξινων τροφών, όπως το κόκκινο κρέας, μπορεί να ανατρέψει την ισορροπία του pH του σώματός σου επηρεάζοντας δυσμενώς την υγεία σου. Η εξισορρόπηση του pH σας μέσω της διατροφής, θεωρούν λοιπόν ότι μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από οφέλη για την υγεία και σε απώλεια βάρους.

Τροφές που επιτρέπονται:

• αμυλούχα τρόφιμα (π.χ. πατάτα, καλαμπόκι)
• φρούτα
• ξηροί καρποί
• όσπρια
• λαχανικά
• φυτικά λίπη και έλαια

Τροφές που αποκλείονται:

• κρέας
• πουλερικά
• ψάρια
• γαλακτοκομικά
• αυγά
• δημητριακά
• αλκοόλ

Πλεονεκτήματα:

• Πιθανή απώλεια βάρους
• Πλούσια σε φυτικές ίνες που ευνοούν τον κορεσμό και συμβάλλουν στην καλή εντερική λειτουργία

Μειονεκτήματα:

• Χωρίς αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία ή το βάρος
• Το pH του σώματος δεν επηρεάζεται από την τροφή
• Οι πολλοί κανόνες κάνουν την εφαρμογή της δύσκολη

9. Ωμοφαγική Δίαιτα

Περιγραφή: Πρόκειται για μια δίαιτα σχετικά χαμηλών θερμίδων με πολλές παραλλαγές, της οποίας η βασική ιδέα περιλαμβάνει μόνο ωμά τρόφιμα: τρόφιμα δηλαδή που δεν έχουν υποστεί οποιαδήποτε επεξεργασία, δεν έχουν προθερμανθεί σε φούρνο μικροκυμάτων ή ακτινοβοληθεί, δεν είναι γενετικά τροποποιημένα ούτε έχουν εκτεθεί σε φυτοφάρμακα ή ζιζανιοκτόνα.

Υπόσχεση: Οι υποστηρικτές της πιστεύουν ότι το μαγείρεμα εξαλείφει σχεδόν όλα τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα. Καταναλώνοντας μόνο ωμές τροφές, η συνολική ενεργειακή πρόσληψη είναι σε γενικές γραμμές χαμηλότερη με αποτέλεσμα να οδηγεί στην απώλεια βάρους.

Τροφές που επιτρέπονται:

• Όλα τα φρέσκα φρούτα
• Όλα τα ωμά λαχανικά
• Ακατέργαστοι ξηροί καρποί και σπόροι
• Αποξηραμένα φρούτα και κρέατα
• Γάλατα ξηρών καρπών
• Βούτυρα ωμών ξηρών καρπών
• Ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης
• Τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση όπως το κιμκί και το λάχανο τουρσί
• Ωμά αυγά ή γαλακτοκομικά
• Ωμό κρέας ή ψάρι

Τροφές που αποκλείονται:

• Μαγειρεμένα φρούτα, λαχανικά, κρέατα και δημητριακά
• Ψημένοι ξηροί καρποί και σπόροι
• Ραφιναρισμένα έλαια
• Επιτραπέζιο αλάτι
• Απλά σάκχαρα και λευκό αλεύρι
• Παστεριωμένοι χυμοί και γαλακτοκομικά
• Καφές και τσάι
• Αλκοόλ
• Ζυμαρικά
• Αρτοσκευάσματα
• Τσιπς
• Άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα και σνακ

Πλεονεκτήματα:

• Γρήγορη απώλεια βάρους
• Πλούσια σε φυτικές ίνες
• Απουσία επεξεργασμένων υδατανθράκων και κρεάτων

Μειονεκτήματα:

• Μειωμένη ικανότητα πέψης ορισμένων συστατικών των τροφών (π.χ. πρωτεΐνες), λόγω της απουσίας μαγειρέματος
• Πιθανώς ανεπαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών (π.χ. πρωτεΐνη, βιταμίνη Β12, ασβέστιο)
• Αυξημένος κίνδυνος τροφογενών λοιμώξεων

Τι να κρατήσεις;

Όλες οι παραπάνω δίαιτες υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους, χωρίς όμως αυτή να είναι πάντα εγγυημένη, ενώ μερικές στερούνται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Επιπλέον, ο καθένας μας έχει διαφορετικές απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και ενέργεια, οι οποίες συχνά δε λαμβάνονται υπόψη βάσει του σχεδιασμού των περισσοτέρων δημοφιλών express διαιτών. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή τους μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματική όσο φαντάζεσαι, ούτε ασφαλής. Ειδικά εκείνες που προάγουν τον αποκλεισμό τροφών ή ολόκληρων ομάδων τροφίμων, χωρίς την αντικατάστασή τους, αυξάνουν ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων.

Οποιοσδήποτε λοιπόν κι αν είναι ο λόγος που θέλεις να ξεκινήσεις μια δίαιτα, βεβαιώσου ότι θα επιλέξεις εκείνη που ανταποκρίνεται στις ανάγκες σου, εστιάζοντας παράλληλα στην αλλαγή όλου του τρόπου ζωής σου. Ένας διαιτολόγος- διατροφολόγος με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος είναι  ο πλέον αρμόδιος επιστήμονας υγείας που μπορεί να σε βοηθήσει στον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου διατροφικού προγράμματος που θα σου επιτρέψει να πετύχεις τον στόχο σου!

Γράφει η Χριστίνα – Πωλίνα Λαμπρινού.

Βιβλιογραφία

• Mayo Clinic. 2021. Atkins Diet: What’s behind the claims?. [online] Available at: <https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/weight-loss/in-depth/atkins-diet/art-20048485> [Accessed 29 July 2021].
• Wyka J, Malczyk E, Misiarz M, Zołoteńka-Synowiec M, Całyniuk B, Baczyńska S. Assessment of food intakes for women adopting the high protein Dukan diet. Rocz Panstw Zakl Hig. 2015;66(2):137-42. PMID: 26024402.
• Cuenca-Sánchez M, Navas-Carrillo D, Orenes-Piñero E. Controversies surrounding high-protein diet intake: satiating effect and kidney and bone health. Adv Nutr. 2015 May 15;6(3):260-6.
• Obert J, Pearlman M, Obert L, Chapin S. Popular weight loss strategies: a review of four weight loss techniques. Current gastroenterology reports. 2017 Dec 1;19(12):61.
• Mellberg C, Sandberg S, Ryberg M, Eriksson M, Brage S, Larsson C, Olsson T, Lindahl B. Long-term effects of a Palaeolithic-type diet in obese postmenopausal women: a 2-year randomized trial. European journal of clinical nutrition. 2014 Mar;68(3):350.
• Österdahl M, Kocturk T, Koochek A, Wändell PE. Effects of a short-term intervention with a paleolithic diet in healthy volunteers. European journal of clinical nutrition. 2008 May;62(5):682.
• Bueno NB, de Melo IS, de Oliveira SL, da Rocha Ataide T. Very-low-carbohydrate ketogenic diet v. low-fat diet for long-term weight loss: a meta-analysis of randomised controlled trials. Br J Nutr. 2013 Oct;110(7):1178-87.
• Sumithran P, Prendergast LA, Delbridge E, Purcell K, Shulkes A, Kriketos A, Proietto J. Ketosis and appetite-mediating nutrients and hormones after weight loss. Eur J Clin Nutr. 2013 Jul;67(7):759.
• Paoli A, Rubini A, Volek JS, Grimaldi KA. Beyond weight loss: a review of the therapeutic uses of very-low-carbohydrate (ketogenic) diets. Eur J Clin Nutr. 2013 Aug;67(8):789.
• Seimon RV, Roekenes JA, Zibellini J, Zhu B, Gibson AA, Hills AP, Wood RE, King NA, Byrne NM, Sainsbury A. Do intermittent diets provide physiological benefits over continuous diets for weight loss? A systematic review of clinical trials. Mol Cell Endocrinol. 2015 Dec 15;418:153-72
• Tinsley GM, La Bounty PM. Effects of intermittent fasting on body composition and clinical health markers in humans. Nutrition reviews. 2015 Oct 1;73(10):661-74.
• Byrd-Bredbenner C, Berning J, Martin-Biggers J, Quick V. Food safety in home kitchens: a synthesis of the literature. Int J Environ Res Public Health. 2013 Sep 2;10(9):4060-85.
• Ganss C, Schlechtriemen M, Klimek J. Dental erosions in subjects living on a raw food diet. Caries Res. 1999;33(1):74-80.
• Serpen A, Gökmen V, Fogliano V. Total antioxidant capacities of raw and cooked meats. Meat Sci. 2012 Jan;90(1):60-5.
• Fontana L, Shew JL, Holloszy JO, Villareal DT. Low bone mass in subjects on a long-term raw vegetarian diet. Arch Intern Med. 2005 Mar 28;165(6):684-9.
• Evenepoel P, Geypens B, Luypaerts A, Hiele M, Ghoos Y, Rutgeerts P. Digestibility of cooked and raw egg protein in humans as assessed by stable isotope techniques. J Nutr. 1998 Oct;128(10):1716-22.