Οι αιμορροΐδες αποτελούν ένα συχνό πρόβλημα. Σχεδόν οι μισοί ενήλικες μέχρι την ηλικία των 50 ετών έχουν βιώσει ένα ή περισσότερα από τα κλασικά συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν πόνο στο ορθό, κνησμό και αιμορραγία. Αν και οι αιμορροΐδες είναι σπάνια επικίνδυνες, μπορεί να είναι αρκετά επώδυνες. Ποιος ο ρόλος της διατροφής στην εμφάνιση των αιμορροΐδων; Τι μπορείς να κάνεις για να απαλλαγείς από τις αιμορροΐδες; Παρακάτω θα βρεις όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις!

Τι είναι οι Αιμορροΐδες;

Κάτω από τους βλεννογόνους στο κάτω μέρος του ορθού και του πρωκτού βρίσκονται συστάδες φλεβών που μοιάζουν με μαξιλάρι. Οι αιμορροΐδες δημιουργούνται όταν αυτές οι φλέβες διογκώνονται και εκτείνονται, όπως οι κιρσοί στα πόδια. Υπάρχουν δύο είδη αιμορροΐδων:

• εξωτερικές αιμορροΐδες: αναπτύσσονται κάτω από το δέρμα γύρω από τον πρωκτό. Είναι οι πιο δυσάρεστες, επειδή το υπερκείμενο δέρμα ερεθίζεται και διαβρώνεται. Εάν ένας θρόμβος αίματος σχηματιστεί μέσα σε μια εξωτερική αιμορροΐδα, ο πόνος μπορεί να είναι ξαφνικός και οξύς. Ο θρόμβος γίνεται αισθητός (οπτικά ή δια της αφής), ενώ συνήθως διαλύεται αφήνοντας το υπερβάλλον δέρμα ερεθισμένο ή με φαγούρα.
• εσωτερικές αιμορροΐδες: εμφανίζονται στο κάτω ορθό και είναι συνήθως ανώδυνες, ακόμη και όταν προκαλούν αιμορραγία. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί επίσης να επεκταθούν πέρα ​​από τον πρωκτό, προκαλώντας διάφορα προβλήματα. Σε μια εσωτερική αιμορροΐδα που προεξέχει, μπορεί να συγκεντρωθεί μικρή ποσότητα βλέννας και μικροσκοπικών σωματιδίων από τα κόπρανα, κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό και κνησμό.

Πώς προκαλούνται οι Αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται όταν υπάρχει υπερβολική πίεση στις φλέβες γύρω από τον πρωκτό. Συνθήκες που συμβάλλουν στη δημιουργία πίεσης είναι:

• η χρόνια δυσκοιλιότητα
• η παχυσαρκία
• η εγκυμοσύνη
• ο φυσιολογικός τοκετός
• η άρση μεγάλου βάρους
• το πρωκτικό σεξ

Όλα τα παραπάνω επηρεάζουν τη ροή του αίματος προς και από την περιοχή, προκαλώντας τη συγκέντρωση και τη διεύρυνση των αγγείων. Άλλοι παράγοντες κινδύνου αποτελούν το οικογενειακό ιστορικό αιμορροΐδων και η ηλικία. Πιο συγκεκριμένα για την ηλικία, έχει φανεί ότι οι συνδετικοί ιστοί που υποστηρίζουν και συγκρατούν τις αιμορροΐδες στη θέση τους μπορούν να εξασθενήσουν με την πάροδο των ετών, προκαλώντας τη διόγκωση και την πρόπτωση των αιμορροΐδων.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διαδικασία της διάγνωσης είναι σχετικά απλή και περιλαμβάνει ένα απλό ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση. Οι εξωτερικές αιμορροΐδες είναι γενικά εμφανείς. Εάν υπάρχουν ενδείξεις αιμορραγίας, μπορεί να χρειαστεί η πραγματοποίηση μιας σιγμοειδοσκόπησης ή κολονοσκόπησης για να αποκλειστούν άλλες αιτίες αιμορραγίας, όπως ορθοκολικοί πολύποδες ή καρκίνος, ειδικά σε άτομα άνω των 45 ετών.

Διατροφή και Αιμορροΐδες

Η διατροφή αποτελεί μία από τις κυριότερες παραμέτρους για την πρόληψη, τη θεραπεία και την ανακούφιση των συμπτωμάτων των αιμορροΐδων. Αρχικός στόχος τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία είναι η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας μέσω της διατροφής. Αυτό μπορεί να γίνει με την ένταξη τροφών με υψηλό περιεχόμενο σε φυτικές ίνες καθημερινά.

Σύμφωνα με πρόσφατες συστάσεις, οι ανάγκες σε φυτικές ίνες είναι 14 γρ. ανά 1000 θερμίδες.

Αυτό σημαίνει ότι εάν καταναλώνεις καθημερινά 2000 θερμίδες, χρειάζεσαι 28 γρ. φυτικών ινών την ημέρα. Το ποσό αυτό είναι εύκολο να επιτευχθεί στην πράξη με σωστές επιλογές τροφίμων. Για παράδειγμα, με την κατανάλωση 1 φλιτζανιού φασολιών μαγειρεμένων και ½ φλιτζανιού δημητριακών ολικής άλεσης τύπου all bran καλύπτεις σχεδόν τις ημερήσιες συστάσεις για φυτικές ίνες! Σε περίπτωση που δεν είσαι συνηθισμένος σε υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών, πιθανώς να χρειαστείς μία περίοδο προσαρμογής και σταδιακής αύξησης της πρόσληψης έως το επιθυμητό όριο! Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες είναι: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά, ζυμαρικά, ψωμί και φρυγανιές ολικής άλεσης και αναποφλοίωτο ρύζι.

Θυμήσου να καταναλώνεις επαρκή ποσότητα υγρών, τα οποία είναι απαραίτητα για την υποστήριξη της δράσης των ινών. Αν δεν υπάρχει επαρκής πρόσληψη υγρών, η συσσώρευση φυτικών ινών στο έντερο μπορεί να δημιουργήσει περισσότερο φούσκωμα.

Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να βρείτε την περιεκτικότητα επιλεγμένων τροφίμων σε φυτικές ίνες.

Πηγή: USDA food composition tables

Από την άλλη, κατανάλωση τροφίμων φτωχών σε φυτικές ίνες, όπως τα αλμυρά σνακ (π.χ. πατατάκια), το έτοιμο φαγητό, το κρέας, το τυρί και το παγωτό, μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα. Απόφυγε επίσης τα τηγανητά τρόφιμα, τα μπαχαρικά κατά το μαγείρεμα, καθώς και τα οινοπνευματώδη ποτά.

Άλλα είδη θεραπείας

• Σωματική δραστηριότητα

Είναι η επόμενη κυριότερη παράμετρος για τη θεραπεία και την ανακούφιση των συμπτωμάτων των αιμορροΐδων. Η μέτρια αερόβια άσκηση, όπως το γρήγορο περπάτημα 20-30 λεπτά την ημέρα, μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση της λειτουργίας του εντέρου σου.

• Συμπληρώματα φυτικών ινών

Σε περίπτωση που η δυσκοιλιότητα παραμείνει παρά τις αλλαγές στη διατροφή και τη σωματική σου δραστηριότητα, μπορείς να δοκιμάσεις ένα συμπλήρωμα ινών, όπως το ψύλλιο και η μεθυλοκυτταρίνη. Ωστόσο, να θυμάσαι ότι βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματικότητά τους είναι η επαρκής πρόσληψη υγρών, σύμφωνα με τις οδηγίες που περιλαμβάνονται στη συσκευασία.

• Επαρκής ενυδάτωση

Φρόντισε να καταναλώνεις επαρκείς ποσότητες υγρών. Αν δεν υπάρχει επαρκής ενυδάτωση, η παραμονή των φυτικών ινών στο έντερο αφυδατώνει ακόμη περισσότερο το εντερικό περιεχόμενο δυσκολεύοντας περισσότερο την αποβολή του.

• Αντανακλαστικό κένωσης

Προσπάθησε να το ικανοποιείς με το που εμφανίζεται. Προς αυτή την κατεύθυνση, βοηθητικός κρίνεται ο ορισμός μίας συγκεκριμένης  και όσο γίνεται πιο σταθερής ώρας για την «επίσκεψη» στην τουαλέτα. Αυτό σταδιακά θα σε βοηθήσει να δημιουργήσεις μια εντερική συνήθεια.

• Τοπικές πλύσεις

Οι ειδικοί συστήσουν την αποφυγή χρήσης χαρτιού υγείας. Αντ’ αυτού οι τοπικές πλύσεις της πρωκτικής περιοχής με ζεστό (όχι καυτό) νερό μπορούν να ανακουφίσουν τον κνησμό, τον ερεθισμό και τους σπασμούς του μυϊκού σφιγκτήρα. Η συνιστώμενη συχνότητα πλύσεων είναι ένα μετά από κάθε κίνηση του εντέρου και επιπλέον δύο ή τρεις φορές την ημέρα.

• Τοπικά αναισθητικά και αντιφλεγμονώδη

Υπάρχουν αλοιφές που συστήνονται για τοπική εφαρμογή με αναλγητική και αντιφλεγμονώδη δράση. Η τοποθέτηση λίγου πάγου στην περιοχή του πρωκτού για λίγα λεπτά μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του πόνου και του πρηξίματος. Τέλος, η επιλογή μαλακών καθισμάτων συμβάλλει στη μείωση του οιδήματος των υπαρχόντων αιμορροΐδων και αποτρέπει το σχηματισμό νέων.

• Χειρουργική θεραπεία

Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται κυρίως στα προχωρημένα στάδια των εσωτερικών αιμορροΐδων και σε περίπτωση αποτυχίας όλων των παραπάνω. Ακόμη η χειρουργική αντιμετώπιση κρίνεται απαραίτητη στις περιπτώσεις εξωτερικών αιμορροΐδων που έχει παρουσιαστεί θρόμβωση, για την εκτομή του θρόμβου. Στη σημερινή εποχή υπάρχουν αρκετές αναίμακτες και αποτελεσματικές επεμβάσεις ανάλογα με το βαθμό, τον αριθμό και την εντόπιση των αιμορροΐδων.

Συμπερασματικά

Οι αιμορροΐδες προκαλούνται συνήθως από αυξημένη πίεση  στο έντερο όπως συμβαίνει για παράδειγμα στη χρόνια δυσκοιλιότητα, την παχυσαρκία και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά που μπορείς να κάνεις για να προλάβεις την εμφάνισή τους ή για να ανακουφιστείς από τα συμπτώματά τους. Οι κυριότερες παράμετροι σε αυτή την προσπάθεια είναι η διατροφή και η άσκηση. Εντάσσοντας στην καθημερινότητά σου τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, επαρκή ποσότητα υγρών και 20-30 λεπτά γρήγορο περπάτημα κάνεις μικρές αλλαγές που θα σου φέρουν σημαντικά οφέλη τόσο στην υγεία του εντέρου σου όσο και τη συνολική σου ευεξία!

Γράφει η Χριστίνα – Πωλίνα Λαμπρινού.