Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) είναι μια διαδεδομένη ηπατική πάθηση. Χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση λίπους στα ηπατικά κύτταρα, η οποία δεν προκαλείται από την κατανάλωση αλκοόλ. Η NAFLD περιλαμβάνει ένα φάσμα ηπατικών παθήσεων, όπως το λιπώδες ήπαρ (στεάτωση) και η μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH), η οποία περιλαμβάνει φλεγμονή και πιθανή ηπατική βλάβη. Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και τη διαχείριση της νόσου. Αυτό το σύντομο άρθρο διερευνά διατροφικές στρατηγικές βασισμένες σε στοιχεία για την υποστήριξη της υγείας του ήπατος και την επιβράδυνση της εξέλιξης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος.
Πώς αντιμετωπίζεται διατροφικά η Μη Αλκοολική Λιπώδης Νόσος;
Έλεγχος μερίδας και διαχείριση βάρους
Το κατάλληλο μέγεθος μερίδας βοηθά στην απόκτηση και διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Σε περίπτωση υπερβάλλοντος βάρους ακόμη και μια μέτρια μείωση του βάρους έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την υγεία του ήπατος. Ο συνιστώμενος ρυθμός απώλειας είναι 0,5 – 1 Kg την εβδομάδα.
Τρόφιμα με υδατάνθρακες
Είναι σημαντικό να αποφεύγονται τρόφιμα και ποτά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες απλών σακχάρων, ιδιαίτερα φρουκτόζης, διότι συμβάλλουν στην ινσουλινοαντίσταση. Η φρουκτόζη βρίσκεται σε αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη, σε αθλητικά ποτά, σε τσάι χωρίς ζάχαρη και σε χυμούς. Η επιτραπέζια ζάχαρη (σακχαρόζη), μεταβολίζεται γρήγορα σε γλυκόζη και φρουκτόζη κατά τη διάρκεια της πέψης και ως εκ τούτου αποτελεί μία εξίσου σημαντική πηγή φρουκτόζης.
Προτίμησε τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, όπως τα περισσότερα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Αυτά επηρεάζουν λιγότερο τη γλυκόζη στο αίμα συγκριτικά με τα τρόφιμα υψηλού γλυκαιμικού δείκτη, όπως λευκό ψωμί, λευκό ρύζι και πατάτες.
Ποσότητα και είδος λίπους
Σε γενικές γραμμές συνιστάται η περιορισμένη πρόσληψη λιπαρών, καθώς είναι πλούσια σε θερμίδες και αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας. Αναφορικά με την ποιότητά τους, προτείνεται η αντικατάσταση των κορεσμένων και τρανς λιπαρών οξέων στη διατροφή με ακόρεστα και ιδιαίτερα:
- μονοακόρεστα λιπαρά οξέα: βρίσκονται στο ελαιόλαδο, το αβοκάντο και τους ξηρούς καρπούς. Αυτά τα λίπη φαίνεται ότι έχουν θετικό αντίκτυπο στην υγεία του ήπατος μειώνοντας τη φλεγμονή και βελτιώνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
- ω-3 λιπαρά οξέα: εντοπίζονται στα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και οι σαρδέλες, καθώς και στα καρύδια και τους λιναρόσπορους. Αποτελούν απαραίτητα λιπαρά οξέα, έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και η κατανάλωσή τους μπορεί να μειώσει την πιθανότητα καρδιακής νόσου.
Άπαχες πηγές πρωτεΐνης
Η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης υποστηρίζει τη λειτουργία του ήπατος και μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του σωματικού βάρους. Προτιμότερες επιλογές αποτελούν τα πουλερικά χωρίς το δέρμα, τα ψάρια και τα όσπρια.
Diet hack: Η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης Ε μπορεί να προσφέρει κάποιο όφελος, πάντα υπό την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού.
Μη Αλκοολική Λιπώδης Νόσος και αλλαγές στον τρόπο ζωής
Τακτική σωματική δραστηριότητα
Η τακτική αερόβια άσκηση έχει συσχετιστεί με βελτίωση της περιεκτικότητας του ήπατος σε λίπος και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.
Επιδίωξε τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα.
Πρόσληψη υγρών
Όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση συνιστάται η επαρκής ενυδάτωση, με έμφαση στο νερό. Το νερό υποστηρίζει την εύρυθμη σωματική λειτουργία και την αποβολή των τοξινών από το συκώτι. Ταυτόχρονα, κρίνεται απαραίτητος ο περιορισμός στην πρόσληψη αλκοόλ, το οποίο μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη ηπατική βλάβη.
Συμπερασματικά
Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και τη διαχείριση της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος. Αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένο διαιτητικό σχήμα, η υιοθέτηση μιας Μεσογειακού τύπου διατροφής φαίνεται ότι συμβάλλει στη βελτίωση της στεάτωσης του ήπατος. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι αυτό το διατροφικό μοτίβο βασίζεται σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα όπως δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, φρούτα, λαχανικά, λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα (χαμηλά σε απλά σάκχαρα και εξευγενισμένους υδατάνθρακες), τρόφιμα πλούσια σε μονοακόρεστα (κυρίως ελαιόλαδο) και ω-3 λιπαρά (κυρίως ψάρι), περιορίζοντας ταυτόχρονα τη συχνότητα κατανάλωσης του κόκκινου κρέατος και των fast food (πηγές κορεσμένων και τρανς λιπαρών). Οι παραπάνω αλλαγές σε συνδυασμό με την τακτική σωματική δραστηριότητα και τη διαχείριση του βάρους, αποτελούν την ιδανική προσέγγιση για την διαχείριση της εξέλιξης της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος.
Γράφει η Χριστίνα-Πωλίνα Λαμπρινού
Βιβλιογραφία
- Ormsbee MJ, Bach CW, Baur DA. Nutrients. 2014;6(5):1782-808.
- Promrat K, Lutchman G, et al. Hepatology 2004; 39:188–196.
- Parker HM, Johnson NA, et al. Journal of Hepatology. 2012;56(4), 944-951.
- Ma J, Fox CS, et al. Journal of Hepatology. 2018; 68(3), 462-469.
- Vilar-Gomez E, et al. Gastroenterology. 2015;149(2), 367-378.
- Johnson NA, et al. Hepatology. 2009; 50(4), 1105-1112.